1937
Temel poliüretan kimyasının bulunması
Poliüretan karbamat bağlantıları ile birleştirilen organik üniteler zincirinden oluşan bir polimerdir. Esnek ve esnemeyen köpükler, dayanıklı elastomerler ve yüksek performanslı yapıştırıcılar, sentetik fiberler, contalar, halıların alt kısmı ve sert plastik yapımında kullanılırlar. Esnek poliüretan köpükler, poliüretan süngerler olarak da bilinirler ve yataklarda, mobilyalarda konfor malzemesi olarak vazgeçilmezdirler. Esnemeyen köpükler ise daha çok ısı ve ses izolasyonunda kullanılırlar.
Poliüretan ürünlere çoğu zaman üretanlar da denir. Ancak etil karbamat olarak da bilinen özel üretan maddesi ile karıştırılmamalıdır. Poliüretanlar etil karbamatdan yapılmaz ve onu içermezler.
Poliüretanlar ilk kez Alman bilimadamı Otto Bayer tarafından 1937 yılında sentezlenmiş ve diizosiyanatın, diol ile reaksiyonuyla elde edilmiştir. Eğer ortamda su da varsa diizosiyanatın bir kısmı diol ile polimerleşirken küçük bir kısmı da su ile gaz (karbondioksit) çıkışı reaksiyonu vererek gözenekli poliüretan yapıyı (köpük veya sünger yapısı) meydana getirir. Olgunlaşma süresi (24-72 saat) sonunda oldukça sağlam bir polimer yapı elde edilir. Daha sonraları diollerin yerini daha büyük molekül ağırlıklı, polieter veya poliester yapısındaki polioller almıştır. Bu şekilde oluşan poliüretan daha sağlam ve daha esnek bir elastomer oluşturur.
Günümüzde poliüretanların esnek köpükler (süngerler), esnek ve şişmeyen yapıdaki elastomerler, yapıştırıcılar, kaplamalar, Hem elastomer hem köpük yapısını içinde barındıran integral ürünler, rijit köpükler (yalıtım malzemeleri), rijit ve şişmeyen yapıdaki tahta taklidi ürünler gibi uygulamaları mevcuttur. Bunlardan köpük yapısındaki poliüretanlarda genellikle polieter polioller kullanılır. Esnek köpüklerde şişirme ajanı olarak su, rijit köpüklerde ise şişirme ajanı olarak suyun yanında ısı yalıtımı sağlayan gazlar da kullanılır. Esnek köpükler genellikle konfor sağlama amacıyla üretildiği için açık hücre yapısında olmak zorundadır, rijit köpükler ise kapalı hücre yapısında olmalı ve içerdiği gazı dışarıya salmamalıdır. Şişmeyen poliüretanlarda ise bileşenlerdeki nem tamamen uzaklaştırılmalıdır. Bunların dışında poliester polioller kullanılarak üretilen terlik ve ayakkabı tabanları da poliüretan uygulamaları arasındadır. Ayrıca koltuk döşemelerinde, çanta ve ayakkabılarda kullanılan suni deri de poliüretandır.
Görüldüğü üzere hayatımızda giydiğimiz ayakkabının tabanı olarak, oturduğumuz koltuklarda ve yattığımız yataklarda sünger ve suni deri olarak, aynaların ve koltukların süslemelerinde tahta taklidi olarak, buzdolaplarının ve termosifonların yalıtım malzemesi olarak, arabaların konsolu ve direksiyonu olarak, fabrikaların ve soğuk odaların duvarlarını frigo kasalı araclarda medikal sektöründe uçaklarda ,savunma sanayiinde ,inşaatlarda madencilikte ve çatılarımızı kaplayan paneller olarak poliüretan heryerdedir.
Poliüretanın kökeni İkinci Dünya Savaşı’nın başlarında kauçuk yerine kullanılmasına dayanmaktadır.Poliüretanlar ilk kez Alman bilimadamı Otto Bayer tarafından 1937 yılında sentezlenmiş ve diizosiyanatın, diol ile reaksiyonuyla elde edilmiştir. Bu yeni organik polimerin çok yönlülüğü ve kısıtlı bulunan malzemeleryerine kullanılabilme yeteneği, çok sayıda uygulamada kullanılmasını sağlamıştır. Poliüretan kaplamalar 2. Dünya savaşı yıllarında,uçaklardaki yüksek parlaklıkta yüzey elde etme süreçlerinde, kimyasal ve korozyona dayanıklı metal, ahşap ve duvar süslemelerinde kullanılmıştır.
Savaşın sonlarına doğru, poliüretan kaplamalar imal edilmiş, endüstriyel boyutta kullanılmaya başlanmış ve spesifik uygulamalar için formüle edilmeye başlanmıştır. 1950’li yılların ortalarında, poliüretanlar kaplamalarda ve yapıştırıcılarda, elastomerlerde ve rijit köpüklerde bulunabilir hale gelmiştir. Esnek yataklar, ticari olarak bulunabilir hale geldiğinde 1950’lerin sonları daha gelmemişti. Düşük maliyetli polieter poliolün geliştirilmesi ile, esnek köpükler bugün bildiğimiz döşemecilik ve otomotiv uygulamalarının kapısını açmıştır. Formülasyonlar, katkı malzemeleri ve proses teknikleri gelişmeye devam etmiştir; otomobillerin iç kısımlarında güçlendirilmiş ve kalıplanmış parçalar ve tek komponentli sistemler gibi.
Bugün, neredeyse dokunduğumuz her şeyde poliüretanlar bulunmaktadır…
Mühendislik ve Teknoloji ile.
Genç ve yenilikçi girişimcilerin bir araya gelerek kurmuş olduğu oluşumun amacı;
Ülkemizde ve dünyada üretilen diğer poliüretan makinalarından daha güvenli daha sağlam ve az enerji tüketen aynı zaman da çevre dostu makineler üretip, sektördeki kaliteyi yükselterek rekabet ortamında farkındalık yaratmaktır.